Na 2 jaar kunnen we wel zeggen dat we er allemaal klaar mee zijn. Maar covid is nog niet klaar met ons. We moeten als samenleving er het beste van maken en er voor elkaar zijn. De zorg moet kunnen blijven functioneren en daarom moeten we de maatregelen zoveel mogelijk naleven en open staan voor vaccinatie. Hoe effectief deze maatregelen ook mogen zijn, alle kleine beetjes helpen. Niemand kan deze situatie oprecht makkelijk noemen. Sommigen betalen letterlijk een hoge prijs omdat hun inkomen deels of helemaal wegvalt. We hebben minder sociale contacten, de zorg is overbelast, het is voor niemand leuk.

We zijn uit onze comfort-zone getrokken. Natuurlijk hadden we ook worstelingen in het verleden, maar deze situatie is nieuw. Niet alleen nieuw, ook plotseling. Dit doet wat met ons en we gaan hier allemaal anders mee om. Dit heeft ook gezorgd voor polarisatie binnen de samenleving. Hoewel covid ernstig is, staat ons in de toekomst een nog grotere uitdaging te wachten. Eentje die in tegenstelling tot covid al een aantal decennia langzaamaan op ons afsluipt, maar zal ongetwijfeld voor sommigen toch "ineens" als een verrassing komen. Een mondkapje dragen en afstand van elkaar houden is maar een kleine aanpassing wanneer we dat vergelijken met bijvoorbeeld mogelijke persoonlijke quota's voor CO2, water, voedsel en energie. Klimaatverandering zal onze samenleving naar alle waarschijnlijkheid meer beïnvloeden. De verwachting is dat door de veranderingen in het klimaat er voedsel- en watertekorten zullen ontstaan met meer conflicten en vluchtelingen als gevolg en mogelijk verergert zal worden in combinatie met een stijgende zeespiegel.

In zekere zin is covid de softe generale repetitie voor de klimaatmaatregelen. Net zoals met covid moeten we bij klimaatverandering de wetenschap begrijpen en ons daarop aanpassen. Ook leggen beiden de nadruk op het feit dat de natuur een dictatuur is. Deze dictator geeft niks om onze zelfverzonnen rechten of subjectieve meningen. We behandelen onze planeet als wegwerpservies, dat heeft vroeg of laat gevolgen. Hoe graag we ook de onvoorwaardelijke vrijheid zouden willen claimen voor schoon drinkwater, een lange warme douche en een vliegvakantie naar Australië. De realiteit is dat onze vrijheid gebonden is aan wat de natuur ons kan bieden. We zijn gebonden aan het draagvermogen van onze planeet. We moeten ons daarop aanpassen. Als we dat niet doen zal de natuur ons na verloop van tijd wel dwingen tot aanpassing. Het is daarom belangrijk dat we gaan praten over een andere economie. Eentje die niet oneindig moet groeien op een planeet die niet oneindig is, maar een economie die het balans houd. Want duurzaam proberen te zijn binnen een economie die oneindig moet groeien is geen gemakkelijke weg. Er is een structurele verandering nodig als we een structureel probleem pogen op te lossen.