Wetenschap is geïnteresseerd in het vinden van de beste schatting naar de waarheid. Tegelijkertijd erkent wetenschap dat vrijwel alles wat we weten herzien kan worden op basis van nieuwe informatie. Dit maakt wetenschap de beste methode die we kennen om tot beslissingen te komen. Het OMT (Outbreak Management Team) was tijdens de coronacrisis een wetenschappelijk adviesorgaan voor de regering. Voor een deel van de samenleving was dit voor het eerst dat ze geconfronteerd werden met wetenschap. Het bracht verwarring, angst en onbegrip. Maar was dat wel terecht?
Verandering, en dan met name plotselinge verandering wekt over het algemeen reacties op, soms hevige reacties. We zagen dit toen de coronacrisis begon, maar ook wanneer er maatregelen werden aangekondigd en een paar weken later weer aangepast of opgeheven. Het bedreigen van onze comfortzone, maar bovenal financiële zekerheid maakte de reacties bij sommigen feller. Deze reacties zijn natuurlijk begrijpelijk. Maar wat met name opviel was dat de onderbouwing voor deze maatregelen niet bij iedereen duidelijk was. En bij een kleine minderheid was deze onderbouwing per definitie een taboe en ging bewust tegen de maatregelen in. Deze onwetendheid, bewust of onbewust leidt vaak tot verwarring, angst en onbegrip. Niet alleen bij coronamaatregelen. Kon het OMT en de regering de samenleving beter informeren? Zeker weten. Meer infographs en (korte) informatieve video's had een beter begrip van de situatie en maatregelen kunnen bieden.
Wetenschap erkent dat vrijwel alles wat we weten herzien kan worden op basis van nieuwe informatie. En dat zagen we ook tijdens de coronacrisis. Maatregelen en conclusies werden aangepast zodra men beschikte over betere of nieuwe informatie. Het liefst zeggen politici dat er niks aan de hand is en alles snel weer goed komt. Want politici willen goed uitkomen in de peilingen, wetenschap wordt daar niet op beoordeeld. In wetenschap gaat het erom of je conclusies gebaseerd zijn op goede informatie. Het zou daarom goed zijn om een Derde Kamer binnen de regering te vormen. Eentje die de Tweede Kamer net zoals het OMT publiekelijk adviseert over de kwesties van onze tijdsgeest. Maar ook kritiek kan uiten en uitspraken kan weerleggen met wetenschappelijke informatie wanneer (populistische) partijen onwaarheden verspreiden. Denk bijvoorbeeld aan klimaatverandering, wat een grotere dreiging vormt dan corona. Ook hier zien we hetzelfde patroon ontwikkelen als met corona. De onderbouwing voor de maatregelen worden door een minderheid weer behandeld als een taboe. Anderen begrijpen de noodzaak voor verandering, maar stellen het uit of wijzen vingers naar anderen. Laten we als samenleving leren van de coronacrisis en het deze keer volwassener en verstandiger aanpakken. Een Derde Kamer kan zowel de regering als de samenleving helpen om de wetenschappelijke onderbouwing voor deze maatregelen centraal te zetten.